Ta edycja akcji "W 80 blogów dookoła świata" jest wyjątkowa, bo przypada na wrzesień, który na blogach kulturowo-językowych jest obchodzony jako Miesiąc Języków. Dużo się jednak nie zmienia: dziś także o tej samej porze opublikowane zostały wpisy na wspólny temat. Tym razem jest nim Polska i język polski - widziane z perspektywy innych krajów.
Jeśli chcecie poznać bliżej te projekty, zajrzyjcie do moich starszych wpisów w ramach "W 80 blogów dookoła świata" albo prześledźcie moje wpisy z Miesiąca Języków. A dziś będzie o tym, jakie szwedzkie słowa mamy w języku polskim.
Dziś dużo mówi się o tym, jak wiele angielskich słów pojawia się w polszczyźnie. Niektórym się to podoba, innych irytuje. Ale czy zastanawialiście się kiedyś, czy mamy w języku polskim słowa, które pochodzą z języka szwedzkiego? Okazuje się, że kilka takich słów jest, choć można je właściwie zliczyć na palcach jednej ręki.
SZKIERY
Szkiery (skär) to skaliste wysepki, które powstały wskutek niszczenia podłoża przez lodowiec, a następnie zalania. Wybrzeże szkierowe (skärgården) charakteryzuje się właśnie obecnością setek takich małych, "sterczących" wysepek, jest typowe na przykład dla okolic Sztokholmu czy Göteborga. Zdjęcia z Archipelagu Göteborskiego mogliście zobaczy w moim wpisie z ubiegłorocznych wakacji. Być może o takim typie wybrzeża uczyliście się kiedyś na geografii - na pewno wtedy używaliście właśnie tego zapożyczenia z języka szwedzkiego.
OMBUDSMAN
To słowo pamiętam z lekcji WOSu z liceum. Ombudsman to taki strażnik ogólnych i specjalnych interesów wszystkich obywateli, mąż zaufania. To zapożyczenie opisuje funkcję takiego urzędnika w ogóle, w różnych krajach występuje pod różnymi nazwami. W Polsce ombudsmanem jest rzecznik praw obywatelskich.
RUNA
Polskie słowo 'runa' pochodzi od szwedzkiego... runa, które oznacza znak wikińskiego alfabetu. O tym, jak czytać runy, pisałam dla Was niedawno w poście o kamieniach runicznych.
SKANSEN
Choć my skansenem nazywamy każde muzeum na wolnym powietrzu, to tak naprawdę jest to nazwa własna pierwszego muzeum tego rodzaju, które mieści się na sztokholmskiej wyspie Djurgården. O Skansenie możecie przeczytać więcej w archiwalnym wpisie o "Szwecji w pigułce".
ANGSTREM
To słowo zainteresuje pewnie tylko fizyków (Tato, mam nadzieję, że przeczytasz ten wpis) albo chemików. Angstrem to jednostka jednostka długości równa jednej dziesięciomilionowej części milimetra, oznacza symbolem Å. Nie należy do układu SI, ale służy do wyrażania bardzo małych wartości, porównywalnych z rozmiarami atomów. Nazwa pochodzi od nazwiska szwedzkiego fizyka Andersa Jönasa Ångströma.
Palce jednej ręki wyczerpane, ale na koniec dołożę jeszcze regionalizm, bez którego nie mogłoby się obejść, jako że obecnie mieszkam w Poznaniu:
ELEKTROLUKS
Elektroluks "po naszymu", w gwarze poznańskiej, to inaczej odkurzacz - od nazwy szwedzkiej firmy produkującej AGD (kolejny przykład na to, jak nazwy marki stały się synonimem samego produktu, tak samo jak adidasy czy pampersy).
Mam nadzieję, że może teraz język szwedzki wyda się Wam choć trochę mniej obcy, skoro chociaż kilka słów ze szwedzkiego używacie na co dzień (albo i od święta).
Zajrzyjcie koniecznie na inne blogi, biorące udział w tej odsłonie akcji!
Zajrzyjcie koniecznie na inne blogi, biorące udział w tej odsłonie akcji!
Francja:
Gruzja:
Hiszpania:
Niemcy:
Turcja:
Wielka Brytania:
Włochy: