26 marca 2014

Money, money, money, czyli kto jest kim na szwedzkich banknotach i monetach


 
Jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze. A czy wiecie, o co chodzi ze szwedzkimi pieniędzmi - to znaczy, kto jest kim na szwedzkich banknotach i monetach?
W Szwecji w obiegu są następujące banknoty (sedlar): 20-, 50-, 100-, 500- i  1000-koronowy.

Na banknocie dwudziestokoronowym widzimy szwedzką pisarkę Selmę Lagerlöf, możemy też przeczytać początek jej powieści Gösta Berlings saga (w polskim wydaniu Gösta Berling). Lagerlöf była pierwszą kobietą, która została wyróżniona Nagrodą Nobla (w 1909 roku). W Polsce najbardziej znana może być dzięki książce Cudowna podróż (Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige). Na odwrocie banknotu znajduje się zresztą scena z Cudownej podróży, kiedy Nils leci na gęsi nad Skanią.


Na pięćdziesiątce zobaczymy za to Jenny Lind, dziewiętnastowieczną śpiewaczkę operową, nazywaną "Szwedzkim słowkiem". W tle widać dawny budynek sztokholmskiej opery, a także  nuty - między innymi z włoskiej opery Norma, w której występowała Lind.


Banknot stukoronowy to banknot z podobizną Linneusza, przyrodnika, zafascynowanego między innymi botaniką. Stąd oprócz wizerunku badacza na banknocie znajdziemy też szkice roślin.


źródło

Na banknocie o nominale pięciuset koron widnieje z jednej strony wizerunek króla Karola XI (władca Szwecji w drugiej połowie XVII wieku) oraz w tle - Szwedzki Bank Narodowy, najstarszy bank centralny oraz pierwszy bank w Europie, który zaczął emitować banknoty. Bank powstał za panowania Karola XI. Na odwrocie zobaczymy Christophera Polhema, uczonego i wynalazcę z tej samej epoki.
źródło
Banknot o najwyższym nominale tysiąca koron przedstawia króla Gustawa Wazę. Jego panowanie w pierwszej połowie XVI wieku było czasem reform, które wpłynęły na pozycję Szwecji w Europie. Dzień wyboru Gustawa Wazy na króla, 6. czerwca, jest szwedzkim świętem narodowym.



A co z monetami (mynt)? 

W obiegu dziś są monety o następujących nominałach: 1 korona, 5 koron oraz 10 koron. Szwedzkie "drobne" - öre - zostały wycofane (ostatni nominał, 50 öre, w 2010 roku), przede wszystkim ze względu na to, że koszt produkcji drobnych monet przekraczał ich wartość. Öre jako jednostka w dalszym ciągu widnieje na cenach produktów i obowiązuje w transakcjach elektoroniczych.

Na jednokoronówce i dziesięciokoronówce widnieje profil Karola XVI Gustawa, obecnego króla Szwecji. Moneta pięciokoronowa nie ma podobizny żadnego króla, jedynie królewskie inicjały z koroną.


Tak to wygląda dzisiaj. Tymczasem Szwedzi zaplanowali już reformę, która przeprowadzana będzie w kilku etapach do 2017 roku. Projekt nowych banknotów autorstwa  Göran Österlunda nosi nazwę Kulturresan - "Podróż kulturowa". Każdy banknot przedstawiać będzie na awersie postać ważną dla szwedzkiej kultury z różnych jej dziedzin, a rewersy będą nawiązywać do różnych regionów kraju, najczęściej związanych z samymi postaciami.


źródło

Na nowych banknotach znajdą się: pisarka Astrid Lindgren i Smålandia, kompozytor i piosenkarz Evert Taube i Bohuslän, aktorka Greta Garbo i Sztokholm, reżyser Ingmar Bergman i Gotlandia, śpiewaczka operowa Birgit Nilsson i Skania oraz dyplomata Dag Hammarskjöld i Laponia.

Zmianie ulegną stopy oraz rozmiary monet, w obiegu pojawi się na nowo dwukoronówka. Monety jedno-, dwu- i dziesięciokoronowe dalej będzie zdobić profil króla Karola XVI Gustawa.

Źródła:


Follow on Bloglovin

16 komentarzy:

  1. projekty nowych nominałów są przepiękne. aktualnie na pamiątkę trzymam monety, ale coś czuje, że i z "papierkiem" się nie rozstanę :)
    jedyne co mnie zaskoczyło to ogólny rozmiar ich pieniędzy, bo nasze banknoty biją na głowę - ledwo mi się to do portfela zmieściło ;)

    OdpowiedzUsuń
  2. jeżeli tak można powiedzieć o pieniądzach, to rzeczywiście zarówno obecne, jak i przyszłe wyglądają naprawdę ciekawie. szczególnie podoba mi się fakt, że pojawiły się na nich kobiety i to, że postanowiono dokonać takich zmian, aby nawiązać do konkretnych postaci i regionów. szkoda, że nie miałam okazję oglądać ich naprawdę :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Super temat, jak uczyłam się szwedzkiego, to też rozmawialiśmy o pieniądzach, lektorka pokazała nam niektóre banknoty. Bardzo podoba mi się, że na szwedzkich banknotach są nie tylko królowie, ale także postaci, które wiele wniosły do kultury czy nauki, jak Linneusz czy Selma Lagerloef. Szkoda, że u nas tak nie ma, banknoty z samymi królami są nudne:) Dlaczego nikt nie wpadł na to, by były np. z Marią Curie, Chopinem albo Reymontem? Fajnie też, że w projekcie nowych szwedzkich pieniędzy uwzględnili elementy geograficzne czy tak znane osoby jak Greta Garbo czy Ingmar Bergman. Chętnie zobaczyłabym te nowe banknoty! Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Banknoty z Chopinem, Reymontem i Skłodowską w Polsce już były :)

      Usuń
  4. Sama po raz pierwszy zetknęłam się ze Szweckimi pieniędzmi. Ten nowy projekt bardzo mi się spodobał.

    OdpowiedzUsuń
  5. Projekty wyglądają bardzo ładnie!

    OdpowiedzUsuń
  6. I kolejny ciekawy post! Szkoda, że polskich banknotów nikt nie chce odświeżyć...:(

    OdpowiedzUsuń
  7. Pożyteczne informacje. W Niemczech trafiają mi się monety z królami czy królowymi Europy, ale króla Karola XVI Gustawa jeszcze nie spotkałam, właśnie dlatego że Szwecja nie ma euro.

    OdpowiedzUsuń
  8. Cudne i te co są i te co będą, szkoda, że nie ma już Ore, pamiętam jeszcze z Dzieci z Bullerbyn ::)
    A jak tylko wyjdą banknoty zreformowane, to pierwsza pójdę do kantoru po 20 Koron z Astrid Lindgren <3
    xoxo

    OdpowiedzUsuń
  9. Jak to nie ma ore, którymi płaciły dzieci z Bullerbyn i Pippi? Moja wizja świata została zepsuta :( ale nowe projekty banknotów są bardzo ciekawe.

    alessandra
    http://studia-parla-ama.blog.pl/

    OdpowiedzUsuń
  10. Podobają mi się te 'stare' banknoty, w przeciwieństwie do podszopowanych fotek na nowych.
    No ale cóż, trzeba iść z duchem czasu.
    A co zrobił Dag Hammarskjöld, że się znalazł na tak wysokim nominale?
    Tzn nie odpowiadaj, jeśli nie było to nic skandalicznie ciekawego ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Sekretarz generalny ONZ, laureat pokojowej nagrody Nobla (posmiertnie), zginal w katastrofie lotniczej (zestrzelony samolot, prawdopodobnie zamach) .

      Usuń
  11. Niby zwykłe pieniądze, a kryje się za nimi ciekawa historia :)

    OdpowiedzUsuń
  12. A jeden facet wprowadzil do obiegu swoje monety z napisem "Vår horkarl till kung"...(nasz krol rozpustnik)

    http://www.affarsvarlden.se/hem/article3493613.ece

    OdpowiedzUsuń