Sztokholm śladami Stiega Larssona, Mikaela Blomkvista i Lisbeth Salander

O książce Wojciecha Orlińskiego Sztokholm. Przewodnik śladami bohaterów Stiega Larssona (wydawnictwo Pascal) czytałam na portalu Szwecja Dzisiaj jeszcze w czerwcu. Zaintrygowała mnie okładka, mroczna i tajemnicza. Słusznie, taką właściwie powinna mieć pozycja traktująca o kryminałach, ale jednak taka atmosfera zupełnie różni się od tego, jak sama zapamiętałam stolicę Szwecji. Na swoich sztokholmskich wakacjach byłam w sierpniu, kiedy letnie słońce pięknie wydobywało ciepłe kolory budynków Starego Miasta i to właśnie te pomarańcze, żółcie, bursztyny, marchewkowe i słomkowe odcienie z Gamla Stan już chyba na zawsze będą mi się kojarzyć z tym miastem.

W lipcu zgłosiłam powyższe zdjęcie na konkurs Szwecji Dzisiaj "Moje najpiękniejsze zdjęcie Sztokholmu". Ku mojemu wielkiemu zaskoczeniu - otrzymałam wyróżnienie (za co Redakcji serdecznie dziękuję), a u moich drzwi pojawił się listonosz z nagrodą w postaci właśnie przewodnika Orlińskiego. Książkę zaczęłam czytać od razu po wypakowaniu z koperty. Bardzo wciąga. No od razu wiedziałam, że bardzo chciałabym jeszcze raz. Jeszcze raz przeczytać książki Larssona i przemyśleć cytowane fragmenty, no i oczywiście jeszcze raz wybrać się do Sztokholmu, tym razem odwiedzając wymienione w przewodniku miejsca. Bardzo cieszę się, że ten nietypowy przewodnik znalazł się na mojej półce tuż obok "klasycznego" przewodnika po Sztokholmie. Jestem wielką fanką zwiedzania w stylu "... śladami..." (np. Ystad śladami Wallandera), niezwykle fascynują mnie historie, że w tym miejscu siadywał jakiś artysta, a gdzieś indziej pisarz umieścił konkretne wydarzenia z życia swoich bohaterów.


Przewodnik śladami bohaterów Stiega Larssona to książka niewielkiego formatu i niewielkiej objętości (192 strony), co sprawia, że idealnie będzie nadawać się do bagażu podręcznego czy torebki, jeśli zdecydujecie się na odbycie proponowanej wycieczki nie tylko palcem po planie miasta. Jestem pełna podziwu, jak w tej niewielkiej książce udało się pomieścić tyle pięknych zdjęć, tyle pomysłów na zwiedzanie, tyle cytatów oraz tyle ciekawostek historycznych i kulturalnych! Samo iście detektywistyczne szukanie miejsc z kart książek i filmowych kadrów to kawał świetnie wykonanej przez autora roboty. 

Wojciech Orliński proponuje zwiedzanie Sztokholmu w formie pięciu spacerów: szlakiem Stiega Larssona, Mikaela Blomkvista, Lisbeth Salander, Nilsa Bjurmana oraz w poszukiwaniu nieistniejącego książkowego Hedestad. W przewodniku wyraźnie zaznaczone są też miejsca, gdzie te trasy się krzyżują, pokrywają i przenikają. Bardzo podoba mi się taka budowa - jak podkreśla sam autor pozwala to spojrzeć na miasto za każdym razem z innej perspektywy i próbować "wejść w skórę" Larssona i jego bohaterów, stać się częścią ich codzienności. Robi to wrażenie - szczególnie pełne sprzeczności trasy według Salander i Bjurmana (fragment opisu trasy Salander jest dostępny w materiałach internetowych wydawnictwa, polecam rzucić okiem). W trakcie poszczególnych spacerów często zachęcani będziemy do odwiedzania różnych lokali gastronomicznych, których adresy lub nazwy dokładnie podane są w trylogii. Dzięki temu zwiedzanie nie będzie tylko chodzeniem od budynku do budynku z przerwą na zrobienie pamiątkowych zdjęć, ale też szansą na poobserwowanie codziennego życia Szwedów znad filiżanki kawy lub na spróbowanie lokalnych potraw. Wielkim atutem jest też przede wszystkim to, że przewodnik po prostu świetnie się czyta. Co chwila uśmiechałam się pod nosem do ironicznych lub autoironicznych komentarzy, choć momentami zaczynało mnie drażnić ciągłe podkreślanie, jak niebotycznie droga dla Polaków jest Szwecja. Wprawdzie odczułam ten ból na własnej skórze i na własnym portfelu, ale wydaje mi się, że zbyt częste przypominanie czytelnikowi, że nie będzie go stać na kawę tam, gdzie pijali ją książkowi bohaterowie, bardzo łatwo może go po prostu w ogóle zniechęcić do wyruszenia na taki spacer.

Chociaż autor poleca wiele miejsc, które będą interesujące tylko dla fanów Millenium (na przykład kolejne restauracje McDonald's, gdzie posilali się i autor trylogii, i jego bohaterowie - Orliński naliczył siedem McDonaldów we wszystkich trzech książkach), myślę, że przewodnik można śmiało polecić także tym, którzy książek nie znają albo nie znają ich tak dobrze. Czasem dużo ciekawiej jest odkryć miejsca, które nie są celem pielgrzymek turystów z całego świata, gdzie można odpocząć od wielojęzycznego gwaru i uniesionych w górę czerwonych parasolek turystów. Szczególnie w sezonie.

I na koniec coś, co było dla mnie sympatyczną niespodzianką: okazało się, że budynek przy Bellmansgatan, przy którym dwa lata temu dość długo wygłupialiśmy się razem z ojcem i gospodarzami z Couchsurfingu był... domem książkowego Blomkvista!

Źródła:

sztokholmskie zdjęcia z własnego archiwum

http://ksiegarnia.pascal.pl/

http://www.szwecjadzisiaj.pl/