10 szwedzkich utworów świątecznych

Świąteczne piosenki to temat, obok którego trudno chyba przejść obojętnie. Jedni je uwielbiają i pozwalają, by sączyły się z głośników przy przedświątecznych porządkach, pakowaniu prezentów albo pieczeniu pierniczków i chętnie podśpiewują, gdy tylko zaczyna się ich sezon. Innym natomiast więdną uszy, gdy po raz kolejny w centrach handlowych, w restauracjach czy  z radia w samochodzie muszą słuchać o czerwononosym reniferze czy ostatnich świętach.

W dzisiejszym wpisie przygotowałam dla Was subiektywny wybór popularnych i lubianych przeze mnie dziesięciu szwedzkich utworów związanych ze świętami (julsånger). Szwedzką świąteczną muzykę podzieliłabym na kilka kategorii:

Utwory związane ze Świętą Łucją i Świętym Szczepanem

Så mörk är natten i midvintertid

Oprócz tradycyjnej piosenki o Świętej Łucji śpiewane są też inne luciasånger. Moją ulubioną jest akurat Så mörk är  natten i midvintertid. Opowiada, podobnie jak wiele utworów na 13. grudnia, o kontraście między ciemną zimową nocą a światłem, jakie przynosi Łucja.

Staffansvisan (Staffan var en ställedräng)

Inne popularne piosenki śpiewane w okresie Bożego Narodzenia nawiązują do postaci Świętego Szczepana, który w nordyckiej tradycji przedstawiany jest jako stajenny (stalledräng) Heroda. To jemu ukazuje się gwiazda, zwiastująca narodzenie Jezusa i to on przekazuje Herodowi tę wiadomość.

Klasyczne piosenki świąteczne

Jul, jul, strålande jul

Oczywiście nie wszystkie piosenki świąteczne mają tak jasne religijne odwołania. Jul, jul, strålande jul to raczej opis magii świąt, ze śniegiem, blaskiem świateł i tą szczególną atmosferą. Utwór był skomponowany w latach 20., ale to wykonanie Christera Sjögrena było absolutnym hitem w Szwecji w 2002 roku.

Det strålar en stjärna

Det strålar en stjärna to kolejny przykład dawniejszego utworu, który zyskał prawdziwą popularność kilka dekad później.

Nu är det jul igen

Nu är det jul igen to absolutny klasyk do tańczenia wokół choinki - może kojarzycie taką scenę z filmu Fanny i Alexander Bergmana?

Hej, tomtegubbar

Ciekawostką wśród świątecznych piosenek jest Hej, tomtegubbar, która właściwie jest przyśpiewką śpiewaną przy piciu alkoholu, a jej historia sięga XIX wieku. Dziś potańcowują też przy niej dzieci.

Nowe piosenki świąteczne

Tänd ett ljus

Nowe piosenki świąteczne to takie bardziej klimaty Last Christmas. W Szwecji wielkim hitem był w latach 80. kawałek acapella Tänd ett ljus - osiem tygodniu na szczycie szwedzkiej listy przebojów, a według statystyk był też jedną z najczęściej odtwarzanych piosenek świąteczną jeszcze w 2010 roku.

Anglojęzyczne piosenki świąteczne po szwedzku

Rudolf med ruda mulen

Czyli Rudolf - czerwononosy renifer, a po szwedzku dosłownie Rudolf z czerwoną kufą :)

Jag drömmer om en jul hemma

W wersji amerykańskiej marzy się o białych świętach, w szwedzkiej: o świętach w domu.

A na koniec, poza kategorią:

Stilla natt

Poza kategorią, ale jednak w moim zestawieniu, musiała się znaleźć najbardziej znana kolęda (julpsalm)  na świecie - Cicha noc. Kolęda została przetłumaczona na ponad 300 różnych języków i dialektów. Szwedzki tekst powstał i był opracowywany od 1915 roku.

A Wy, macie swoje ulubione piosenki w świątecznym klimacie?