Spokojnie, to tylko Szwecja!

Kojarzycie serię poradników "... for dummies"? Jeśli dobrze pamiętam, po polsku te wydania ukazują się pod tytułami "... dla bystrzaków". Książkę Spokojnie to tylko Szwecja autorstwa Charlotte Rosen Svensson można byłoby właśnie nazwać krótkim podręcznikiem "Szwecja dla bystrzaków".

źródło

Pozycje z newsweekowej serii Szok kulturowy to zgodnie z opisem na okładce "pierwsza przygoda z danym krajem, pozwalająca uniknąć dezorientacji i szoku w zderzeniu z rzeczywistością. W sposób dowcipny i lekki zapoznaje czytelnika z tradycją, kulturą i obyczajami danego państwa, a jednocześnie udziela praktycznych porad związanych z życiem codziennym".

Rzeczywiście, przekrój zagadnień zawartych w książce jest dość duży. Przewodnik jest podzielony na dziewięć rozdziałów: pierwszy z nich opisuje pierwsze wrażenia autorki, która wyprowadziła się do Szwecji za swoim mężem, drugi to tzw. "Rzut oka na kraj", czyli trochę o historii i geografii. Trzeci, zatytułowany "Szwedzi", to zbiór informacji demograficznych i co nieco o szwedzkiej mentalności. Rozdział czwarty, "Wejście w środowisko", radzi między innymi, jak nawiązywać znajomości. W rozdziale "Życie codzienne w Szwecji" znajdziecie praktyczne porady raczej dla tych, którzy planują przeprowadzkę lub szukanie pracy. Wśród porad między innymi, jak zdobyć numer osobowy (personnummer). Tytuł rozdziału szóstego, "Kuchnia szwedzka", mówi chyba sam za siebie. Rozdział siódmy to "Sverige är fantastiskt" czyli "Szwecja jest fantastyczna" - zawiera informacje o rozrywkach, sporcie, sztuce i podróżowaniu po kraju. Kolejna część "Porozumiewanie się" to opisowo przedstawiony mini-słowniczek najważniejszych zwrotów. Rozdział dziewiąty, "Biznes", znów najbardziej zainteresuje tych, którzy myślą o podjęciu pracy w Szwecji. Ostatnia część, "Szwecja w pigułce" spodobała mi się między innymi dzięki ciekawemu quizowi kulturowemu. Zgodnie z zapowiedzią wydawcy w książce nie brakuje humoru, na przykład w postaci ilustracji:

Czytelny podział na rozdziały i podrozdziały sprawia, że można łatwo znaleźć i wybrać fragmenty, które interesują nas np. z czysto praktycznych powodów (szukanie pracy, mieszkania itd.). Kiedy tylko książka wpadła w moje ręce, od razu pomyślałam, że idealnie nadaje się na lekturę na promie, w samolocie czy w pociągu - kiedy jedzie się do docelowego kraju i ma te ostatnie godziny na uzupełnienie informacji, by uniknąć szoku kulturowego z tytułu serii. Spokojnie to tylko Szwecja ma dość niewielki, torebkowy format i wydrukowana jest na miękkim, lekkim papierze, więc nie zabierze ani dużo miejsca ani wagi w bagażu.

Od początku zastanawiałam się, czy dobrym pomysłem jest wydawanie w Polsce siążki z podtytułem Przewodnik po różnicach kulturowych, napisanej przez zagraniczną autorkę ("Charlotte Rosen Svensson wychowała się w dwóch kulturach - miała matkę Walijkę i ojca Anglika - zaś jako dziecko wyemigrowała z rodziną do USA") i przetłumaczonej na język polski. Wydaje mi się, że doświadczenie szoku kulturowego Polaka w Szwecji może być różne od przeżyć Brytyjczyka lub Amerykanina. W książce czasami czułam ten obcy punkt widzenia, czasem mogłam też odczuć, że czytam tłumaczenie z angielskiego. Jedyną częścią dopasowaną do polskiego myślenia - i przede wszystkim mówienia - jest oczywiście część z mini-słowniczkiem i rozmówkami.

Czy mogę Wam polecić książkę? Zdecydowanie tak, jeśli jesteście "bystrzakami". I jeśli szukacie wielu informacji o Szwecji w jednym miejscu. Przewodniki turystyczne zazwyczaj wspominają coś o historii, kuchni lub samej ludności danego kraju, a tutaj rzeczywiście mocnym punktem jest różnorodność tematów. O ile przewodniki turystyczne mogą doradzić, co dobrze mieć w bagażu na urlop, to Charlotte Rosen Svensson radzi, co zabrać ze sobą podczas przeprowadzki. Jeśli ta książka będzie miała kiedyś okazję wpaść Wam w ręce, pamiętajcie, że nie jest to świeże wydanie. Nie sądzę wprawdzie, by w mentalności Szwedów miały nastąpić kolosalne zmiany od 2007 roku, ale pewnie zdezaktualizowały się dane statystyczne i być może niektóre dane kontaktowe do wymienianych instytucji.

Ja szczerze pochichrałam się do niektórych ilustracji, poczytałam ze sporym zainteresowaniem o tym, dlaczego w jednych regionach Szwecji bardziej popularny jest chrupki chleb knäckebröd a w innych cienki, tortillowaty tunnbröd, zdziwiłam się, że zawartość alkoholu w szwedzkim piwie opisana jako 4,5 procent to nie to samo co 4,5 procent co na etykiecie piwa polskiego, a potem trochę pokręciłam nosem, że szwedzkie obchody midsommar nazwano sobótką.

Charlotte Rosen Svensson, Spokojnie to tylko Szwecja (Culture shock! Sweden)

tłum. Tomasz Krzyżanowski

Wydawnictwo Naukowe PWN

rok wyd. 2007